Doba pod konjskom kopitom

Sjećanja i prisjećanja na vijek od stvaranja prve Jugoslavije, Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, iznjedrila su brojne manje ili više zanimljive zapise, od romansiranih biografija kralja, tada regenta, Aleksandra poput one Vuka Draškovića, do ozbiljnih istoriografskih radova koji taj period osvjetljavaju na različite načine. Učinilo nam se zanimljivim da u Danima prenesemo jedan, na nama razumljivim jezicima, manje korišten ugao - odnos Slovenaca prema toj državi slikan ponašanjima nakon atentata u Marseilleu 1934.

Na dan otkrića spomenika viteškom kralju Ujedinitelju u Ljubljani, vojni dobrovoljac Rajko Paulin sabrao je u knjizi reči pokojnog kralja. Izdanje je podržao i Odbor za postavljanje spomenika Viteškemu kralju Aleksandru I Zedinitelju u Ljubljani. U predgovoru knjige govora koje je Aleksandar Karađorđević držao prilikom različitih istorijskih događaja od balkanskih ratova pa sve do njegovih poslednjih reči, Paulin piše: “Danas znamo kako velik kralj nam je bio i šta smo s njime izgubili. Ali znamo i da će njegove reči živeti večno”. Veliki bronzani spomenik viteškom kralju Ujedinitelju postavljen je u srcu slovenačkog glavnog grada, kao živi simbol povezivanja ljudi u veliku “zamišljenu zajednicu” i nade za njezino trajanje u budućnosti.
U mračno doba koje je 1. septembra 1939.